قدمت استفاده انسان از روند گیاه درمانی به 2700 تا 3000 سال قبل از میلاد مسیح مربوط میشود، روند شناسایی گیاهان و متعاقب آن بهره وری های درمانی در تمدن های قدیمی سرزمین های چین، هند، مصر و ایران تکوین یافته و زمانی روش های طبیعی، مدرن ترین شیوه های درمانی به شمار می آمد.
با گذشت قرن ها روند استفاده از داروهای شیمیایی در جهان انسانی جا باز کرد و تقریباً برای مدت مدیدی نقش گیاهان دارویی در درمان بیماریها به فراموشی سپرده شد.
در اوایل قرن بیستم سیستم های پیچیده سنتز ارگانیک منجر به توسعه صنعت داروسازی و جایگزینی شیمی درمانی شد.
ار حال حاضر رویکرد استفاده از فراورده های طبیعی و عمدتاً فراورده های گیاهی مورد توجه تمامی کانون های پزشکی پیشرفته دنیاست و علاوه بر روش های معمول درمان بر اساس اصول پزشکی در سراسر دنیا روش های مختلف طب جانشین یا طب آلترناتیو نیز معمول گشته است.
آنچه مد نظر است تاکید بر شیوه ها و رویه های صحیح استفاده از گیاهان دارویی است.
شاید بهترین شکل استفاده از گیاهان دارویی انجام تحقیقات گسترده علمی در زمینه شناخت گیاهان و ماده موثر آنها، و سپس تلخیص و تهیه فرمولاسیون مناسب فراورده دارویی است.
نکته دیگر این که داروهای گیاهی باید در یک فرایند علمی و طبق استانداردهای درمانی علمی و قابل قبول بین المللی طی کار آزمایی های بالینی تهیه و عرضه شوند.
دیابت و گیاه درمانی:
دیابت بیماری است که در آن بدن قادر به استفاده صحیح از گلوکز نمی باشد. گلوکز قند ساده ای است که انرژی لازم برای اعمال حیاتی سلول ها را فراهم می نماید. گلوکز از بسیاری مواد غذایی مصرفی در جریان روند هضم و جذب تولید میگردد.
انسولین به طور طبیعی نیاز سلولی به گلوکز را از طریق تنظیم سطح آن در جریان خون متعادل می نماید. کربوهیدراتهای غذا مهمترین منبع تامین گلوکز بدن هستند. بعد از اینکه کربوهیدراتها هضم شدند، انسولین تعیین میکند که چه مقدار گلوکز به جریان خون فرستاده شود و چه مقدار جهت ذخیره به عضلات و کبد ارسال گردد.
حتی وقتی سطح گلوکز خون در حد طبیعی است، سلولها نمیتوانند آنرا بدون کمک انسولین جذب نمایند. انسولین به سطح سلول ها متصل شده و نقشی همانند قفل و کلید در باز کردن درب دارد، درست همانند کلید، انسولین با اتصال به گیرنده سطح سلول(قفل) غشا سلول (درب) را باز کرده و اجازه میدهد گلوکز وارد آن شود.
در افراد مبتلا به دیابت ممکن است پانکراس تولید انسولین را متوقف نماید. و یا انسولین تولید شده از انسولین طبیعی کم اثرتر باشد و یا به بیان دیگر انسولین نتواند قفل در را باز نماید و یا اینکه اشکال از قبل باشد . هر یک از این اشکالات با نوع حاصی از دیابت همراه است.
کنترل کامل دیابت علاوه بر ورزش، رژیم درمانی گاهی اوقات به پزشکی هم نیازمند است. درمان دیابت نوع یک به دریافت انسولین وابسته است زیرا پانکراس قادر به تولید انسولین نمی باشد. انسولین ساختمان پروتئینی دراد و در دستگاه گوارش هضم می گردد. لذا در قابل قرض و کپسول قابل مصرف نمی باشد و باید به صورت تزریقی دریافت شود.
دیابت نوع دو اغلب بدون درمان دارویی کنترل میوشد ولی گاهی اوقات به درمان مداوم دارویی هم نیاز دارد. در این نوع دیابت بیشتر داروها به صورت خوراکی داده میشود و در بعضی موارد هم ممکن است نیاز به دریافت انسلوین باشد.
در کنار درمانهای راجی دیابت شامل ورزش رژیم غذایی و نحوه زندگی، تحقیقات دیگری بر موثر بودن ویتامین ها مواد معدنی گیاهان و فلزات نادر در کنترل قند خون و افزایش حساسیت به انسولین گزارش شده است. یکی از مهمترین درمان های مکمل استفاده از گیاهان دارویی است.
درمان گیاهی دیابت قندی در سراسر جهان رایج است. بعضی از محققین بیش از 50 گیاه دارویی را با اثرات احتمالی مفید بر دیابت ذکر کرده اند. به طور مثال ریحان یکی از آن هاست. بررسی ها نشان داده است که ریحان به ویژه برای دیابت نوع دو مفید است و ریحان توانایی کاهش قند خون و حفاظت سلول های پانکراس در تولید انسولین را دارد.